Ezerçiççi 2 Giaimo 1924/Giantabaccu
| ←U cattivu fraè | Ezerçiççi de tradüçiun de Giantabaccu |
U regallu de Natale→ |
Gh’ea ünn-a votta ün ommu
che u se ciammâva Gian, figgiu
ünicu e riccu, ma che int’a só zuventü u l’avièiva mangiôu u bastu de l’aze, u pilùn d’ün punte,
l’ancua d’ün bastimentu e u l’avièiva fümmôu tüttu u tabaccu
du Statu: cuscì gh’aveivan missu per survenumme Giân-Tabaccu.
U l’aveiva però de bunn-e qualitaè: qualunque poviôu u se fuise presentôu a lé, u nu gh’ea periculu che u l’avesse mandôu via sensa limòxina. Ma u troppu spende u l’aveiva ridütu aa miseia e u l’ha finìu per truvâse sensa ünn-a palanca int’a stacca.
Ün giurnu che u l’andava a çercâ de guagnâse quarcôsa, u se gh’é avvixinôu ün vegiu che u gh’ha dumandôu ün pô de pàn e ün pô de tabaccu. Gian u gh’ha daètu sübitu meitaè du só pàn e a só ürtima pipâ de tabaccu. U vegiu u l’ha ringrasiôu, poi u gh’ha ditu: « Dumândime quellu che ti véù: tüttu quellu che ti medumandiaè u te saiâ cuncessu: mi sùn San Pé ». Giân-Tabaccu u s’é pensôu ün mumentu, poi u gh’ha ditu: «Mi
dumandu a grasia de puèi fâ intra drentu du maè saccu tüttu quellu che véùggiu e che ho de bezéùgnu »[1]. — « Ti nu véù âtru? ».
« Nu! nint’âtru! ».
« Ebbèn, u t[']é cuncessu ».
Gian-Tabaccu u l’é passôu davanti a ünn-a bùttega de panattê e u l’ha vistu di belli panetti gianchi che metteivan appetittu e u l’ha ditu: « Duì panetti int’u maè saccu! » e sübitu u l’ha sentìu che int’u saccu gh’ea intrôu u pàn.
U l’é passôu davanti a ünn-a ostaîa e u l’ha ditu: « ünn-a buttiggia de vin drentu u maè saccu! » e a buttiggia a l’é intrâ int’u saccu.
A questu moddu u l’aveiva quellu che u ghe fâva de bezêugnu e che u dexiderâva, senza troppa fadiga e u se ne viveiva cuntentu sensa fâ du mâ e sensa invidiâ nisciün.
Ma u Diau, che u l’é malignu e u nu péù vedde nisciün in paxe, ün giurnu u se gh’é avvixinôu e u gh’ha suggerìu de fâ ünn-a cattiva asiún. Gian-Tabaccu che u se n’é accortu, u
s'é missu a criâ: « U Diau drentu u maè saccu! » e u Diau u l'ha duvüu intrâ int'u saccu.
Allua u s'é missu u saccu in spalla, u l’é andaètu da ün muìn e u l'ha cacciôu suttu a méùa.
U Diau u mandâva çerti ürli da pertüzâ e müagie, ma quellu nu se ne dâva pe inteizu.
Quandu u diau u l’é staètu cuscì ben menissôu, che u l’ha pusciüu passâ attraversu l'orditüa da stoffa, Gian-Tabaccu u l’ha scrullôu u só saccu, u se l’é missu in spalla e u se n’é andaètu via.
Ma scicumme l’ua de muî a vegne per tütti, ün bellu giurnu, Gian-Tabaccu u l’é mortu e u l’é andaètu subito a piccâ aa porta du Paradizu.
U Segnû u l'ha ditu a San Pé:
« Ammia ün pô chi gh’é ».
San Pé u l’ha ammiôu e u l’ha ditu: « U l’é quellu mattu de Gian-Tabaccu che, invece de dumandâme a salüte de l’ani ma, u m’ha dumandôu de puèi fâ intrâ int’u só saccu tutto quellu che u vuèiva: mi l’ho mandôu via ».
Gian-Tabaccu u l’é andaètu
a piccâ aa porta du Pürgatéùiu, ma scicumme u nu l’aveiva faètu ninte de mâ, in Pürgatéùiu u nu l’ha pusciüu intrâ. Aa fin u l’é andaètu a piccâ aa porta de l’Infernu.
U gh’é andaètu a arvî a porta ün diavulettu neigru che appenn-a u l’ha vistu, u l’é staètu lestu a serrâ a porta e a ciammâ só paddrun, u rè dell’Infernu. U quaè u l’é vegnüu, tüttu sciatôu, u l’ha sprangôu ben a porta e u l’ha ditu a-i diai: « Ammiaè bèn de nu arvî a porta a questu vile verme perchè chissà côse u saièiva capaçe de fâne: ve ricurdaè in che statu u m’ha ridütu quella votta che sun andaètu per tentâlu? Se fuise staètu de quella sücida bratta che a cumpunn-e l’ommu, nu ghe saièiva de mi mancu ciü a püa: chi drentu dunque u nu ghe deve intrâ! ».
« Nu, u nu ghe intriâ! » han criôu i diai e han barricôu tutte e porte.
Gian-Tabaccu u s’é ditu: « Ma dunde devu andâ, se da nisciünn-a parte me ghe véùan? Eppüre... ma... aspeta mi...! ». U l’é turna andaètu a piccâ a porta du Paradizu..., u gh’é
turna andaètu a rispunde San Pé decizu de mandâlu via.
« Nu so ciü dunde posâme mi e u maè saccu — u gh’ha ditu a-u guardiàn du Paradizu - Se chì nu ghe possu intrâ, pasiensa; lasciaè almenu che pôse ün mumentu u saccu derrè aa porta ». San Pé u gh’ha daètu u permessu. Appenn-a Gian-Tabaccu u l’ha posôu u saccu in tèra, u l’ha ditu: « E mì drentu du saccu! » e u se gh’é truvôu drentu e u gh’é ancùn ôua.
Péù dâse[2] che quandu andiému in Paradizu, se se ricurdiému de ammiâ bèn, truviemu ancùn Gian-Tabaccu derrè aa porta, drentu du saccu.