Li fioreti de messê san Francescho
cap. 3
da-o manoscrito Marston 56, f. 133r. - 156v., da libraja Beinecke de Yale, 1465;
clicca i asterischi pe di rafronti co-a verscion toscaña.
clicca o segno inta colonna de scinistra pe vixoalizâ a verscion toscaña ape'

[p. 133v modifica]3.

Lo devotissimo servo de lo cruciffixo messê san Francescho per l'asperessa de la penetencia e per lo contunio ihanze e' l'era quaxi devegnuo orbo per modo che o veiva pocho. E lo qua una vota inter le atre o se partì da lo lögo unde ello era e ze a lo lögo unde era frai Bernardo per parllâ con ello de le cosse divine; e zointo che o fo a lo lögo o trovà che ello era a la serva in oraciom tuto daito e tuto conzointo con Dee. Lo qua san Fracescho ze a la cella tre fiâ digando: "Vene a parllâ con questo orbo". E frai Bernardo non ge respoze niente perssochè l'era homo de grande contenplaciom e lo qua avea l'animo levao a Dee e avea singullâ gracia a parllâ con Dee, cossì como per pu vota san Fracescho lo avea proao, e per questa caxom o dexirava de parllâ con ello. E staito in pocho e vegando che o non ge respondeiva, si lo ihamà la seconda fiâ e cossì la terssa vota in quello messo[sic] modo che l'aveiva faito la prima fiâ, e frai Bernardo non lo odì mai, per la qua caxom o non ge respoze mai. De che san Fracescho se partì in pocho desconsolao e ello messmo maravegandosse infra ello che frai Bernardo non ge respondesse abiandollo per tre fië ihamao. E san Fracescho partiandosse con questo penssamento e quando o fo in pocho alargao o disse a lo so conpagnon (e disse): "Aspetame chì"; e ze in um lögo solitario, in lo qua lögo o se butà in terra con le brasse in croxe e pergà[sic] Dee che o ge revellasse perchè frai Bernardo non ge avea respozo. E stagando in questa contenplaciom o ge vegne una voxe da Dee chi ge disse: "O povero homo de che te turbi-tu? E te pa raxoneive che lo homo debia lassâ Dee per la creatura? Che, quando ti ihamavi frai Bernardo, ello era tuto conzointo comeigo, e perssò o non te odiva, ni poiva vegnî a tie; doncha non te maravegâ se o non te odì ni vègne a ti, avizandote che ello era si föra de ello, che ello non te odiva quando ti lo ihamavi". E habiando san Fracescho questa responciom da Dee, incontenente con grande fressa o tornà inver frai Bernardo per acuzassege umermenti de la turbaciom che ello aveiva auo[sic] inver de ello.

E frai Bernardo vegando vegnî san Francescho inver ello si ge ze incontra [p. 134r modifica]e butassege a li pê; alaora san Fracescho lo fè levâ su e con grane[sic] umillitae si ge cointà lo penssamento e la turbaciom che ello avea auto[sic] inver de lê e como de questo Dee ne lo avea repreizo. E dito questo o ge comandà per la santa obediencia e ge disse: "E' te comando che ti facij quello che te comanderò". E temando che sam Francescho non ge comandasse cossa atissima*, como o sorea fâ, e vogando honestamente schivâ quella obediencia, si respoze cossì: "E' sum aparegao de fâ la vostra obediencia prometandome de fâ quello che comanderò a voi." E san Fracescho prometandogello, frai Bernardo disse: "Paire mê di quello che ti voi che fassa". Alaora san Francescho disse: "E' te comando per la santa obediencia che punissi la mea prezenciom che aora che me buterò in terra sorvin che tu me meti l'um pê sum la gora e l'atro sum la bocha, e cossì me passa tre vota da l'una parte a l'atra digandome «vergögna e vituperio», e anchora te digo che ti me degi dî «ihaxi villam figo de Pero Bernardo, unde t'è vegnua tanta superbia, che ti ê una villissima creatura?»" E odando questo frai Bernardo bem che o ge fosse duro a fâ questo, pu per la santa obediencia pu corteizementi che o poè o fè quello che san Francescho ge avea comandao. E faito questo san Francescho ge disse: "Comanda aora ti quello che ti vöi che fassa, per so che te o promisso obediencia". Disse frai Bernardo: "E' te comando per la santa obediencia che ogni fiâ che noi semo inseme chì, ti me degi reprende e coreze asperamenti de li mê deffeti". De che san Francescho se maravegà de questo cognossando frai Bernardo de tanta santitae, per la qua cossa o l'aiva in grande reverencia per che o ge parea che o non poisse esse repreizo de niguna cossa. E perssò d'alaora inanti san Francescho se dava lögo de non stâ con ello, per la dita obediencia, perssochè o n'avesse cazom[sic] de dige parolla de reprensiom, persochè o l'avea per homo de grande santitae. Ma quando e' l'avea covea de veillo e de odillo parllâ de Dee o se partiva da ello a lo pu tosto che o poiva. E l'era una grande devociom a vei con quanta caritae e reverencia lo paire Francescho parllava e uzava con so figo frai Bernardo primogenito.

A lozo e a gloria de Ihu. Xe. e san Francescho. Amen