Çittara zeneize/Seben n’han luxe, ò donna, ri œuggi mê

Çittara zeneize - Çernia de quarche rimme de Beneito Schenon
Seben n’han luxe, ò donna, ri œuggi mê
Zena, Franchello, 1745

[p. 299 modifica]

I.
Seben n’han luxe, ò donna, ri œuggi mê,
Che troppo agro aççidente ri ammortà
Ni pon vei ri miracori che Dê
Tutto ro giorno in questo mondo fà:
Quella virtù, che così larga in Çê
Ve dè Natura, quando a ve formà,
Tanta luxe me porze a l’intelletto,
Che de voî posso vei ro ben perfetto.

II.
Perche de ræro un’añimo gentî
Per ornamento ha moǽ brutta figura;
E, se atramenti segue, o se pœu dî,
Che quello sæ defetto de natura.
L’ascozo, che da mi se fa sentî,
Ro descoverto ha de mostrâme cura:
Sì che, se ódo de voî l’ascoso ben,
Veggo quello chi pâ, ni ciù ni men.

[p. 300 modifica]

III.
Per questa via mi, chi son orbo, posso
Giudicâ sañamente de corô,
E dî quando me fere e luxe adosso
Dro vostro bello vizo ro sprendô:
Che quanto è da ro picceno a ro grosso,
E da ro ciù cattivo a ro megiô,
Tant’è de defferença a quella luxe
Da l’atra che ro giorno in terra adduxe.

IV.
E ve crei, che non sacce monto ben,
Che bella comme voî donna no vive?
E che tutto l’ónô se ve conven,
Che lengua posse dâve, ò penna scrive?
Che per voî soramenti Amô sosten
Ro regno, e da re vostre luxe vive
Piggia quella virtù, con che da pœu
Tent’añime o l’aççende, e tenti cœu?

V.
Oh quanto me stupiscio e maraveggio,
Quando ra mente driçço, oh Donna, in voî,
E re belleççe vostre ben çerneggio,
Chi ve fan così ræra chì tra noî!
A ra luña, a ro Sô no v’assemeggio,
Che varei megio assǽ de tutti doî;
Ma, comme è drito e raxoneive, a quella
Belleçça, chi de lô ve fè ciù bella.

[p. 301 modifica]

VI.
Da questo nasce, añima mæ, che tenti
Añimi dexiroxi han per costumme,
De svórâ comme oxelli tutti quenti
A ro vago sprendô dro vostro lumme:
Donde arrivǽ tra quelli lampi ardenti
Con ra vitta meschin lascian re ciumme;
E fan quello nesciô, chi fà ra seira
Ra porçelletta intorno a ra candeira.

VII.
E veramenti, se chi troppo vœu
A ra spera dro Sô drito mirâ,
De sorte o s'abbarluga, che da pœu
Ro gianco neigro a ra sò vista pâ,
Ra vostra viva luxe, ro mæ cœu,
Chi pœu ro scuro inferno cæro fâ,
Chi ardisse œuggio ben san de mirâ chíe,
Orbo no restereiva comme míe?

VIII.
Con l'añimo perçò netto e purgao
Ogni corpo mortâ v'ónore e inchiñe,
Se dexira per voî fâse beao,
E vei cose dro Çê belle e diviñe:
A re quæ mi son zà tanto accostao,
Ancora che a taston ro pê camiñe,
Che veggo bello e cæro ro Pareizo,
Per quella via, che hò da voî, Donna, impreizo.

[p. 302 modifica]

IX,
Veggo, mirando in voi, mille Angeretti
Uña bella rionda fâ per ære,
Che poæran tenti ricchi barascetti
Davanti a ra Dea Venere sò moære,[1]
E cantando tra lô ri figgioretti
Uña muxica fan con sì doçe ære,
Che a porreiva allegrâ quello che tenti
Agni a ro mondo stè fra dœugge e stenti.

X.
Veggo tent'atre cose, che, a vorei
Raxonâve de quelle a compimento,
Sareiva de bezœugno, a mæ parei,
Che atro no fesse moǽ per agni çento:
Ni poreiva a ra fin tanto savei
De çò che veggo de voî, Stella, e sento,
Che non foisse l'effetto assǽ ciù grande
De quanto poesse ra mæ lengua spande.

XI.
Basta, che comme in Çê fra re atre luxe
Quella se vè dro Sô ciù viva e bella,
Perchè lasciù no soramenti a luxe,
Ma d'esto mõdo in questa parte e in quella:
Così ra vostra vaga e cæra luxe,
Chi sprendô doña a l'uña e l'atra stella,
Primma è per queste basse, comme in Çê
L'è per quelle contrǽ ro primmo Lê.[2]

[p. 303 modifica]

XII.
Ma perchè ro parlâ de poco peizo
Che d’un soggetto così grande façço,
Poreiva, añima cara de Pareizo,
Tirâve in quarche lœugo scuro e basso:
Megio è che taxe, che da mi repreizo
Me tegno, per no vei che in un stromaçço
Atri, addœuttǽ che mi de megioî dœutte,
Ro stî, ra penna, e ro papê ghe bœutte.

XIII.
Soramenti dirò, pœu ch’ha vosciúo
Amô fâve de mi libero don,
E che per ónorâve ancon nasciúo,
E per amâve, e per servîve son:
No me voggǽ mostrâ ro cœu sì cruo
Da fâme cazze in terra a rubatton;
Ançi aççettǽ ro mæ servixo in grao,
Che posse fâme in voî tutto beao.

  1. Davanti a ra grandezza dro Dè Poere inta vescion originâ (G. Musso)
  2. Tra re cose divinne è primo Dè inta vescion originâ (G. Musso)